Organizacje pozarządowe
definicje
Ustawa po raz pierwszy podaje ustrojową definicję organizacji pozarządowej. Przed wejściem w życie ustawy pojęcie organizacji pozarządowej było zdefiniowane jedynie w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, wyłącznie na potrzeby tej ustawy. Definicja ta była niepełna, nie obejmowała m.in. fundacji.
Zgodnie z ustawą organizacją pozarządową jest każda instytucja (a więc zarówno osoba prawna, jak i jednostka nie posiadająca osobowości prawnej) utworzona na podstawie ustaw, która nie jest jednostką sektora finansów publicznych oraz która działa w celu innym niż osiągnięcie zysku.
Należy tutaj wskazać, że zgodnie z ustawą o finansach publicznych do sektora finansów publicznych zalicza się (w brzmieniu zgodnym z Ustawą z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych wchodzącą w życie 1 stycznia 2006 r.):
1.
organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały,
2.
gminy, powiaty i samorząd województwa, zwane dalej "jednostkami samorządu terytorialnego", oraz ich związki,
3.
jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych,
4.
państwowe i samorządowe fundusze celowe,
5.
państwowe szkoły wyższe,
6.
jednostki badawczo-rozwojowe,
7.
samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
8.
państwowe i samorządowe instytucje kultury,
9.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzane przez nie fundusze,
10.
Narodowy Fundusz Zdrowia,
11.
Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne,
12.
inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie od rębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego.
Organizacją pozarządową, zgodnie z definicją zawartą w ustawie, jest więc m.in. każde stowarzyszenie, fundacja, partia polityczna, związek zawodowy, organizacja pracodawców, samorząd zawodowy .
Uwaga: Nie zostały uznane za organizacje pozarządowe osoby prawne i jednostki organizacyjne kościelne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, mogą one jednak prowadzić działalność pożytku publicznego i są objęte ustawą o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Nie są organizacjami pozarządowymi podmioty tworzone i działające w celu osiągnięcia zysku. Dlatego też o organizacjach pozarządowych mówi się jako o organizacjach non-profit, czy też organizacjach not-for-profit. Tak więc do "trzeciego sektora" nie zalicza się podmiotów działających na zasadach komercyjnych, których celem jest prowadzenie działalności gospodarczej.
Przepisy prawa pozwalają organizacjom pozarządowym (stowarzyszeniom i fundacjom) prowadzić działalność gospodarczą jako działalność uboczną, pomocniczą wobec działalności statutowej. Prowadzenie takiej działalności nie powoduje, że organizacja przestaje być organizacją pozarządową, nie jest również przeszkodą w uzyskaniu statusu organizacji pożytku publicznego.
pozytek.ngo.pl/x/68826
